Z Wehrmachtu po historyczne złoto
Historia Zygmunta Chychły jest jedną z najbardziej niezwykłych w dziejach polskiego boksu. Pochodzący z Gdańska zawodnik przez lata był symbolem „polskiej myśli boksu”. Dysponował znakomitym lewym prostym, silną szczęką i doskonałą obroną. Ale jego droga na szczyt nie była łatwa.
Już jako dziecko doznał poważnej kontuzji – w wieku 7 lat stracił w wypadku część palca wskazującego. Mimo tego rozpoczął treningi bokserskie, początkowo na podwórku, później na prowizorycznym ringu na strychu. W 1944 r., mając zaledwie 17 lat, został wcielony do Wehrmachtu i wysłany na front zachodni. Po kapitulacji oddał się w ręce wojsk alianckich i przez obozy jenieckie trafił do Włoch, gdzie trenował w polskiej armii pod wodzą Władysława Segdy.
Po powrocie do Polski w 1948 r. zajął się boksem na poważnie. Choć nie dostał się na igrzyska w Londynie, szybko zaczął odnosić sukcesy. W 1951 r. zdobył złoto mistrzostw Europy w Mediolanie, a „Przegląd Sportowy” uznał go za sportowca roku.
Triumf myśli nad rutyną
Największy sukces odniósł na igrzyskach olimpijskich w Helsinkach w 1952 roku. Cała Polska patrzyła wówczas na Chychłę – i nie zawiodła się. W ćwierćfinale pokonał doświadczonego Juliusza Tormę, zmieniając styl walki aż trzykrotnie w jednej walce. Prasa pisała o nim: „To był triumf myśli nad rutyną”.
W półfinale pokonał Niemca Heidemanna, a w finale zwyciężył radzieckiego boksera Szczerbakowa – choć jeden z sędziów próbował wypaczyć wynik. Tym samym Zygmunt Chychła został pierwszym polskim mistrzem olimpijskim w boksie po II wojnie światowej.
Przedwczesny koniec kariery
Niestety, niedługo po igrzyskach u Chychły zdiagnozowano gruźlicę. Pomimo problemów zdrowotnych wystąpił jeszcze na mistrzostwach Europy w Warszawie w 1953 roku i zdobył złoto. Po tym występie jego stan zdrowia uległ pogorszeniu – choroba, wcześniej ukrywana przez władze sportowe, wyniszczyła jego płuca i zmusiła go do zakończenia kariery.
Przez wiele lat walczył o zgodę na wyjazd z Polski. Udało się dopiero w 1972 roku. Osiedlił się w Hamburgu, gdzie pracował jako robotnik i mieszkał aż do śmierci.
Dziedzictwo
Zygmunt Chychła to postać tragiczna i wielka zarazem – symbol hartu ducha i poświęcenia. Jego historia pokazuje, że mimo przeciwności losu można sięgnąć po najwyższe sportowe laury. Dziś jego nazwisko pozostaje złotymi zgłoskami zapisane w historii polskiego pięściarstwa.
Dane sportowe:
Data urodzenia: 6.11.1926
Data śmierci: 26.09.2009
Kategoria wagowa: półśrednia
Sukcesy:
🥇 Złoty medal olimpijski – Helsinki 1952
🥇 Mistrz Europy – Mediolan 1951
🥇 Mistrz Europy – Warszawa 1953
5× mistrz Polski – 1948, 1949, 1950, 1951, 1952
🏆 Dwukrotny zwycięzca plebiscytu „PS” na najlepszego sportowca Polski – 1951, 1952
Bilans amatorski: brak pełnych danych źródłowych – zachowane tylko wycinkowe rekordy z prasy sportowej z lat 40. i 50.
